Monitoring obiektów pod kątem szkodników sanitarnych

Na podstawie jakich aktów prawnych i systemów prowadzony jest monitoring szkodników sanitarnych ?

Monitoring szkodników opiera się na systemach BRC (British Retail Consortium), IFS (International Food Standard) , HACCP, GMP/GHP a także Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o Bezpieczeństwie Żywności i Żywienia (Dz. U. z dnia 27 września 2006 r.) oraz powiązanych z ustawą rozporządzeniach:

ROZPORZĄDZENIE (WE) NR 852/2004 PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych
ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (WE) NR 178/2002 z dnia 28 stycznia 2002 r. ustalające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, ustanawiające Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w sprawie bezpieczeństwa żywnościowego

Od 1 stycznia 2006 r. wszystkie podmioty które produkują i wprowadzają żywność do obrotu mają obowiązek stosowania zasad systemu HACCP w tym prowadzenia monitoringu i zwalczania szkodników. Obowiązek posiadania wdrożonego systemu HACCP reguluje Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o Bezpieczeństwie Żywności i Żywienia (Dz. U. z dnia 27 września 2006 r.), które przywołuje i opiera się min. na przepisach:

Rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego
Rozporządzenia (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego

Kto musi mieć wprowadzony HACCP a tym samym prowadzić program monitorowania oraz zwalczania szkodników sanitarnych?

System HACCP musi mieć wprowadzony każda firma, która produkuje lub wprowadza do obrotu żywność czyli praktycznie każdy od dużej firmy produkującej żywność do małego kebaba u Turka.

GMP i GHP a HACCP

Przed wdrożeniem systemu HACCP konieczne jest spełnienie tak zwanych wymogów wstępnych takich jak Dobra Praktyka Produkcyjna (GMP- Good Manufacturing Practice) oraz Dobra Praktyka Higieniczna (GHP-Good Hygiene Practice). GMP i GHP to procedury których celem jest wyeliminowanie czynników świadczących o złym stanie sanitarnym co ma uniemożliwić powstanie zagrożenia dla wytwarzanych produktów.

Integrowane metody zwalczania szkodników (IPM)

Niezwykle ważnym elementem GHP jest ochrona przed szkodnikami oparta na IPM (integrowane metody zwalczania szkodników). Każdy zakład powinien posiadać system kontroli i monitorowania szkodników. IPM (Integrated Pest Menagement) polega na wykorzystaniu wszystkich dostępnych sposobów i metod zwalczania szkodników. Według definicji FAO (Food and Agriculture Organization of the United Nations) Integrowana ochrona przed szkodnikami (IPM) oznacza „Staranne rozważenie wszystkich dostępnych technik kontroli szkodników, a następnie włączenie odpowiednich środków, które hamują rozwój populacji szkodników i utrzymują środki ochrony roślin i inne interwencje na poziomach, które są uzasadnione ekonomicznie oraz zmniejszają lub minimalizują ryzyko dla zdrowia ludzi i środowisko. IPM kładzie nacisk na uzyskanie zdrowych plonów przy minimalnych zakłóceniach funkcjonowania ekosystemu rolniczego i zachęca do korzystania z naturalnych mechanizmów kontroli szkodników”.
Najpowszechniejsze szkodniki mogące stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa żywności to: szkodniki zbożowe (wołek zbożowy, mklik itp.), gryzonie (myszy, szczury), owady latające (muchy, osy itp.) owady biegające (karaluchy, karaczany itp.), ptaki, koty i inne zwierzęta domowe. Często okazuje się, że całkowite wytępienie danego rodzaju szkodników jest niemożliwe. W takich przypadkach trzeba pogodzić się z faktem, że jedyne co można zrobić w ramach programu ochrony zakładu przed szkodnikami to utrzymać ilość szkodników na akceptowalnym poziomie.

W jaki sposób monitorujemy aktywność szkodników sanitarnych ? Program zwalczania i monitorowania szkodników sanitarnych a HACCP.

Podstawą przy wdrażaniu programu ochrony zakładu/ firmy przed szkodnikami jest stałe monitorowanie ich obecności. Tylko regularne wykonywanie obserwacje i szacowania liczebności szkodników, które występują lub mogą wystąpić na terenie danego zakładu mogą dostarczyć informacji niezbędnych do opracowania skutecznego programu zabezpieczenia zakładu przed szkodnikami.

Monitoring szkodników sanitarnych realizuje się poprzez:

inspekcje przeprowadzane przez wykwalifikowanych pracowników firm DDD,
przeprowadzanie regularnych wywiadów z pracownikiem wyznaczonym do kontaktu z firmą DDD na temat zaobserwowanych szkodników ( oznak ich występowania, żerowania, odchodów występujących na terenie oraz wokół zakładu),
stały monitoring oraz utrzymanie urządzeń do monitorowania występowania szkodników oraz utrzymanie ich w odpowiedniej skuteczności ( karmniki deratyzacyjne, pułapki żywołowne, pułapki lepowe na owady latające i biegające a także lampy owadobójcze.

Jaki jest cel prowadzenia monitoringu aktywności szkodników ?

Głównym celem prowadzenia monitoringu szkodników jest:

określenie gatunku szkodnika,
zlokalizowanie miejsc jego występowania,
oszacowanie wielkości populacji.
zidentyfikowanie warunków, które doprowadziły do powstania zagrożenia.

Powyższe dane są niezbędne przy ocenie skuteczności podejmowanych działań oraz opracowaniu metod zabezpieczenia zakładu/ firmy przed szkodnikami. Tylko regularnie prowadzony monitoring aktywności szkodników, nawet w przypadku braku szkodników w danym czasie może zabezpieczyć firmę przed ponoszeniem olbrzymich kosztów ( reklamacje, wstrzymanie produkcji itp.). Niedopuszczalnym jest zatem przerwanie monitoringu.

Od czego trzeba zacząć prowadzenie monitoringu szkodników sanitarnych?

sprawdzenie budynku pod kątem gryzonio i owadoszczelności (instalacja w otworach takich jak drzwi, okna i wentylacja właściwych barier blokujących dostęp szkodników do pomieszczeń,
utwardzenie otoczenia budynku,
natychmiastowe usuwanie odpadów poprodukcyjnych oraz zabezpieczenie ich przed szkodnikami,
odpowiednie warunki magazynowania i przechowywania żywności.

Najlepszym rozwiązaniem jest skorzystanie z usług wyspecjalizowanej firmy DDD co umożliwi sprawne i szybkie zabezpieczenie Twojej firmy przed szkodnikami sanitarnymi.

Jeżeli masz jakiekolwiek pytania lub wątpliwości chętnie na nie odpowiemy 🙂 Nurtują Cię zagadnienia DDD tj. monitoring i zwalczanie szkodników sanitarnych, zabezpieczenie firmy przed szkodnikami przy systemach jakości BRC8, IFS czy ISO 22000 lub poprostu chcesz się dostosować do wymagań HACCP w restauracji. Odezwij się do nas chętnie pomożemy :)!